پیام امام امیرالمؤمنین علیه‌السلام (کتاب)

«پیام امام امیرالمؤمنین علیه‌السلام»، اثر آیت‌الله ناصر مکارم شیرازى، شرح تازه و جامعى بر نهج‌البلاغه به زبان فارسى است که با همکارى جمعى از فضلاى حوزه علمیه نگاشته شده و در سال ۸۲ به عنوان بهترین کتاب سال برگزیده شد. این مجموعه به زبان عربى نیز ترجمه و منتشر شده است.

مؤلف

آیت‌الله العظمی ناصر مکارم شیرازی (متولد ۱۳۰۵ ش) فقیه، مفسر و مرجع تقلید شیعه معاصر و از شاگردان آیت‌الله بروجردی، سید محمد حجت‌ کوه‌کمره‌ای‌ و سید محمد محقق‌ داماد است. پایه‌گذاری جامعه‌ مدرسین‌ حوزه‌ علمیه‌ قم‌ و مجله درس‌هایی از مکتب اسلام و تأسیس برخی مدارس علمیه‌، از فعالیت‌های اجتماعی ایشان است.

آیت الله مکارم‌ شیرازی‌ در تدوین‌ قانون‌ اساسی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ نقش‌ بسزایی‌ داشته‌ است‌ و ایشان پس‌ از رحلت‌ آیت الله العظمی‌ اراکی‌، با اطلاعیه‌ جامعه‌ مدرسین‌ حوزه‌ علمیه‌ قم‌، از مراجع‌ اعلم‌ شناخته‌ شد.

آیت‌الله مکارم شیرازی در بیشتر علوم‌ اسلامی‌ آثار ارزشمندی تألیف نموده‌ است، از جمله: تفسیر نمونه‌، پیام قرآن، فیلسوف‌ نماها، انوار الفقاهه‌، انوار الاصول‌، جلوه‌ حق‌، زندگی‌ در پرتو اخلاق‌.

انگیزه تألیف

نویسنده در مقدمه کتاب در رابطه با انگیزه تألیف کتاب چنین آورده است: «بعد از توفیقى که در «تفسیر نمونه» و «پیام قرآن» به حمداللّه نصیب این حقیر و جمعى از یاران باوفا شد...، گروهى از اهل فضل اصرار داشتند که اکنون «نوبت نهج‌البلاغه فرا رسیده است» و باید کارى مشابه تفسیر نمونه روى آن انجام گردد، بلکه با استفاده از تجربیات گذشته، کارى پخته‌تر و جالب‌تر صورت گیرد».

محتوای کتاب

نویسنده در مقدمه‌اش بر کتاب چنین مى‌نگارد: «در طول تاریخ اسلام شروح متعدّدى بر نهج‌البلاغه نوشته شده، و علماى عالى‌قدرى چه در گذشته و چه در عصر ما براى تبیین و تفسیر و کشف گنجینه‌هاى آن کوشیده‌اند و خدمات پرارزشى انجام داده‌اند؛ ولى انصاف این است که نهج‌البلاغه هنوز دست نخورده است، هنوز مظلوم است، هنوز تلاش‌هاى فراوان و فراوان دیگرى را مى‌طلبد».

جلد اول تا هشتم این کتاب به خطبه‌ها اختصاص دارد. شیوه نگارش بدین ترتیب است که هر خطبه به بخش‌هایى تقسیم و در ذیل هر بخش ابتدا ترجمه آن بخش و سپس شرح و تفصیل آن بخش آمده است. گاه نیز بخشى تحت عنوان «خطبه در یک نگاه» آمده است. پس از آخرین بخش از هر خطبه نیز یک جمع‌بندى از مطالب مورد بحث ذکر شده است.

برخى نکات بارزى که در کتاب لحاظ شده عبارت است از:

• ترجمه و تفسیر تمام جمله‌ها با بیان روان.
• تفسیر تمام واژه‌ها و ریشه‌یابى واژه‌ها.
• بیان شأن ورودها و مسائل تاریخى مربوط به خطبه‌ها و نامه‌ها.
• تحلیلهاى لازم روى بحثهاى مختلف عقیدتى، اخلاقى، اجتماعى، سیاسى و....
• نکات اضافى که مى‌تواند مکمّل بحث‌ها بوده باشد و خوانندگان را از مراجعه به کتب دیگر بى‌نیاز سازد.

منابع

• ویکی نور